Muslim Port Haber Merkezi | Sevde Köse
Sudan'ın Birleşmiş Milletler nezdindeki temsilcisi Haris İdris, Sudan'ın egemenlik konseyi başkanı Abdelfettah El Burhan'dan aldığı bir mesajı açıkladı. Mesajda, Sudan liderinin Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin çağrısını kabul ederek Ramazan ayı boyunca çatışmaların durdurulmasına onay verdiği belirtildi. Bu arada, kaynağın Güvenlik Konseyi'nin 6. maddesine başvurması beklendiği bildirildi.
İdris, BM Güvenlik Konseyi'nin dün Perşembe günü yaptığı toplantıda şunları söyledi “El Burhan, Hızlı Destek Güçlerinin, Sudan ordusu ile Hızlı Destek Güçleri arasında imzalanan Cidde Anlaşmasında yer alan yükümlülüklere uyma zorunluluğu getirilmesi konusunda Birleşmiş Milletler'den yardım talep etti.”
Dün perşembe günü Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Sudan'da Ramazan ayı boyunca ateşkes çağrısında bulundu ve BM Güvenlik Konseyi toplantısında şunları söyledi: “Sudan'daki tüm taraflara, Ramazan ayı vesilesiyle saldırıları durdurarak Ramazan değerlerine saygı duymaları çağrısında bulunuyorum" ifadelerini kullandı.
Guterres şunları ekledi: "Çatışmaların sona ermesi, ülke çapındaki savaşın nihai olarak durdurulmasına yol açmalı ve Sudan halkı için kalıcı barışa doğru belirli bir yol çizmelidir."
İngiltere'nin teklifi
Aynı bağlamda Sudan Dışişleri Bakanlığı'ndan bilgili bir diplomatik bir kaynak El Cezire'ye “Ülkesinin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin, Sudan ordusu ile Hızlı Destek Güçleri arasında yaklaşık bir yıldır devam eden çatışmalarda Ramazan ayı boyunca saldırıların derhal durdurulması çağrısında bulunan 6. Bölüm kapsamındaki bir kararı onaylamasını beklediğini” söyledi.
Kaynak, İngiltere'nin sunduğu bu karara ilişkin istişarelerin halihazırda başladığını ve bugün, Cuma günü resmi olarak tartışılmasının planlandığını belirtti.
İngiltere'nin karar taslağının; Ramazan ayından önce "derhal ateşkes" ve taraflara insani yardımın engellenmeden ulaştırılmasına izin verme çağrısında bulunduğunu ve Cuma günü tasarı üzerine oylama yapılmasını umduğunu söyledi.
Diplomatik kaynak, kararın genel hatlarıyla konuşulduğunu ve 6. Bölüm kapsamında olduğundan bir bağlayıcılığı olmadığını da sözlerine ekledi. Kararda ayrıca tüm tarafların insani yardım akışını sağlamak ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Sudan'daki Kişisel Temsilcisi Ramtane Lamamra'nın görevini kolaylaştırmak için çalışmaya çağrılması da yer alıyor.
BMGK'da da Ateşkes Kabul Edildi
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) Sudan'da ramazanda ateşkese ilişkin karar tasarısı kabul edildi.
İngiltere tarafından sunulan tasarı, BMGK'de düzenlenen oturumda oylandı. Tasarı, 15 üyeli BMGK'de 14 "evet" ve 1 "çekimser" oyla kabul edildi. Çekimser oy kullanan Rusya'nın Siyasi İşlerden Sorumlu Daimi Temsilci Yardımcısı Anna Evstigneeva yaptığı açıklamada, "Batılı ülkelerin gerçek niyetlerini iyi biliyoruz." dedi.
Aynı ülkelerin Gazze'de ateşkesi engellediğini kaydeden Evstigneeva, 30 binden fazla kişinin öldüğü Gazze'de ateşkes talep etmemenin çifte standardı açık bir şekilde ortaya koyduğunu söyledi.
Sudan'daki Savaş 1'inci Yılına Yaklaşıyor
Sudan'da Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), Aralık 2018'deki halk ayaklanması sonrasında yönetimi ele geçirip, yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in Nisan 2019'da devrilmesinin ardından sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümette yer almış, 2021'de ise sivil hükümete karşı birlikte darbe düzenlemişti.
Ordu ve HDK'nin, askeri ve güvenlik reformu kapsamında HDK'nin orduya entegrasyonu meselesinde anlaşmazlığa düşmesinin ardından 2023'ün nisan ayı ortasında iç savaş patlak vermişti.
Ülke o tarihten bu yana taraflar arasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor.
BM'ye göre, dünyanın en büyük yerinden edilme krizinin yaşandığı Sudan'daki çatışmalar sonucu 13 binden fazla kişi hayatını kaybetti, 26 bin kişi yaralandı, 6 milyon kişi de ülke içinde başka şehirlere, 1,7 milyon kişi çevre ülkelere kaçtı.
15 Nisan 2023’ten bu yana, Abdülfettah el Burhan liderliğindeki ordu ile Muhammed Hamdan Dagalo "Hemeti" liderliğindeki Hızlı Destek Güçleri arasındaki çatışmalar devam ediyor.
Yaklaşık 7,6 milyon kişi ise yerinde edildi. Yerinden edilenlerin 6,1 milyonu ülke içinde göç ederken 1,5 milyona yakın kişi de komşu ülkelere geçti.
*Yazımız Al Jazeera kanalında yayınlanan makaleden çeviri yapılmıştır.
